Vijf patriarchen van verschillende Assyrische kerken in
Irak vergaderden
op 20 augustus jl. in Erbil (ten
oosten van
Mosul) om de christelijke culturele genocide onder IS-bewind
te bespreken. Zij kwamen unaniem tot de conclusie dat alleen vluchten
voor het geweld dat nu gepleegd wordt, schadelijk zou zijn voor de
christelijke aanwezigheid in het Midden-Oosten. Er moet een keer komen
in de eindeloze vervolgingen en geweldplegingen die sinds honderd jaar
de christenen in het Midden-Oosten teisteren. Deze vervolgingen
resulteerden bijna in een decimering van 1.5 miljoen naar max. 0.3
miljoen Assyrische christenen in Irak tussen 2003 en nu, volgens het
ACE-onderzoek dat
in augustus jl. uitgebracht werd door het
Assyria Counsel of Europe. De
vervolgingen die hierin zijn gedocumenteerd, verschillen niet in aard
met de bekende Joden-vervolgingen door de
Nazi’s.
Oplossing
De optie dat de Assyrische christenen voor hun voortbestaan aansluiting
zoeken bij de Koerden is overwogen. Dat is echter slechts een
verschuiving van het probleem omdat ook zij een Islamitisch ideaal
nastreven, en christenen onder Koerdisch bewind weer tweederangs
burgers, en dus het mikpunt van onlusten, worden. De énige oplossing die
nog kans van slagen heeft om de christelijke aanwezigheid op de
bakermat van onze beschaving veilig te stellen, is het nastreven van een
defensieve, veilige haven. Dit wordt bevestigd door
67 genocide-wetenschappers wereldwijd.
Het idee van zo’n veilige haven bestaat al langer, en is regelmatig
overwogen als het geweld weer oplaaide, maar nooit kwam het zover dat
men dit wanhopige ideaal ook naar het westen uitte, omdat de nood
eenvoudigweg niet zo groot was dat een volledig uitsterven van de
christelijke aanwezigheid een reële bedreiging vormde. Men kon nog de
andere wang toekeren, en als tweederangs burger een redelijk bestaan
nastreven onder Islamitisch georiënteerd bewind. Nu echter de sjiieten
in de minderheid raken en geen tegenoffensief meer kunnen bieden tegen
gewelddadige soennieten, is die kans verkeken. Het zou echter niet voor
het eerst zijn dat door de
VN een veilige haven wordt gecreëerd voor een
minderheid in Irak. In 1991 werd tijdens de tweede golfoorlog een
dergelijke haven ingericht voor vervolgde Koerden.
Waarde van de christelijke aanwezigheid in het MO
Deze voorgeschiedenis is blijkbaar onbekend bij degenen die zich
afgelopen weken hebben geuit op christelijk erf in Nederland.
Erik
Borgman bijvoorbeeld is gealarmeerd door de gevolgen voor christenen van
de oprichting van de I.S. (
Trouw 8-8).
Hij kan er alleen niet duidelijk de vinger opleggen waarom de
christelijke aanwezigheid in het MO zo belangrijk is. Machteld Jansen in
hetzelfde artikel, weet ook dat we op moeten komen voor de christelijke
aanwezigheid in het Midden-Oosten. Het verdwijnen daarvan zou jammer
zijn volgens haar, omdat verschillende religies vreedzaam naast elkaar
zouden moeten kunnen leven. Deze vooraanstaande theologen zijn kennelijk
niet op de hoogte van de rijkdom die de kerk van het Oosten in haar
geschiedenis heeft opgebouwd. Je zou bijna denken dat deze kerk slechts
een minimale rol heeft in de marge van het Westerse christendom. Maar
niets is minder waar! Met name Britse theologen (o.a. Asahel Grant, G.P.
Badger en W.A. Wigram) hebben zich ernstig verdiept in hun geschiedenis
en stonden keer op keer verbaast van wat zich in de kerk van het Oosten
heeft afgespeeld.
In Nederland is Albert Stol (journalist) degene die in zijn boek
Nestorianen, de ondergang van een christenvolk (1977),
de geschiedenis van Assyrische christenen blootlegt. Volgens hem hebben
we historisch gezien bijvoorbeeld een belangrijk deel van de
overlevering van de Griekse wijsbegeerte en geneeskunde te danken aan de
kerk van het Oosten. Daaraan is nog toe te voegen zij de
schatbewaarders zijn van de oudste en meest vruchtbare vorm van
christelijke religie in de geschiedenis. In het eerste millennium hebben
zij, ten oosten van het Romeinse rijk, de grootste missionaire beweging
meegemaakt die er te vinden is in de geschiedenis. Kloosters van de
cultureel zo rijke Assyrische christenen waren te vinden tot in Mongolië
en aan de stille Oceaan.
Wat doen we ermee?
In Nederland beseffen we wel dat er iets moet gebeuren om de veiligheid
voor vervolgde christenen te garanderen. Wat kunnen we doen? Door
christelijke politici wordt geopperd om de grenzen de openen. Maar Halbe
Zijlstra (VVD Fractievoorzitter) heeft een punt, als hij zegt dat
de grenzen dicht moeten,
omdat de miljoenen vluchtelingen die worden verwacht een ontwrichtende
werking zullen hebben op de samenleving in Europa. We hebben
eenvoudigweg de draagkracht niet om het wereldleed op die manier op te
lossen. Maar grenzen sluiten mag niet gelijk staan aan oogkleppen
opzetten.
Een
veilige haven, is dat wel zo’n goed idee? We worden zo overdonderd door
dit idee, omdat we nauwelijks weten dat er christenen in Irak wonen.
“Zijn er christenen in Irak?!” zo beschrijft Borgman treffend ons
collectieve bewustzijn. Voordat bij ons een dergelijke oplossing grond
kan vinden, moeten een aantal vooroordelen worden weggenomen en moet het
besef ontstaan dat deze oplossing bijna te laat is geopperd door de
christenen om tijdig de juiste hulp hiervoor te kunnen krijgen uit het
Westen. Tegen de tijd dat we hier enigszins begrijpen hoe nijpend de
situatie is, hoeft het niet meer, want dan zijn de christenen in het
Midden-Oosten er niet meer. (Blijf
hier op de hoogte van de stand van zaken volgens de christenen ter plaatse.)
Geweld
De 67 wetenschappers roepen de VN op om een zwaarbewapend leger in te
zetten en zo nodig een veilige haven te openen om minderheden te kunnen
beschermen. Dat brengt echter geweld met zich mee. En sinds de
Amerikaanse missie in Irak, is een militair optreden volgens ons
ouderwets. Maar wat nu we weten dat o.a. christenen in zo grote getale
vervolgd, en verdreven worden, en dat annihilatie een reële bedreiging
vormt? Is het zo vreemd dat zij nu, na 100 jaar van continue vervolging,
besluiten om toch weer de wapens op te pakken om het laatste beetje
christelijk leven in het Midden-Oosten te verdedigen? Op zich is dat
niet nieuw. Eerder deden zij dat in 1915, toen een deel van hen, als
enige volk in het Midden-Oosten, zich aansloot bij de geallieerden om
mee te vechten voor ónze vrijheid. (
Lees hier het ongelofelijke verhaal in het Nederlands) Hierover schreef dr. W.A. Wigram onder andere het boek ‘Our smallest Ally’ (
in 2010 opnieuw uitgegeven).
Hij was diep onder de indruk van de moed die de oosterse kerk op wist
te brengen, omringd door vijanden die tot allerlei wraakacties in staat
zouden zijn. Maar “Nee”, zeggen wij in het Westen nu, “geweld is
verfoeilijk, dat moet je niet willen.” Daarbij vergeten wij dat deze
christelijke minderheid nu niet meer kans maakt dan de Joodse minderheid
destijds maakte onder het Nazi-bewind. We moeten dus “Ja!” zeggen, als
we ons op enige wijze verbonden weten met deze christelijke minderheid
in het Midden-Oosten. Zij nóch wij hebben er baat bij als een dergelijke
extremistische Islamitische Staat vrij spel krijgt.
Bidt mee om een veilig voortbestaan van christenen in het MO
De VN, Human Right Watch, Amnesty International en de kerkleiders van
Irak, hebben zich uitgelaten over de situatie van de door de IS
bedreigde christenen in Irak. Ook steeds meer politieke leiders sluiten
zich ben hen aan. Zelfs voormalig minister-president van Libanon
Saad Hariri.
Gezien de geschiedenis is de christelijke aanwezigheid in met name
Syrië en Irak, en de laatste christelijke dorpjes in Turkije, niet een
kwestie in de marge van het christendom, maar een fundamentele
aanwezigheid zonder welke onze beschaving beduidend armer zou zijn
geweest. Wanneer wij het nu presteren om hen te laten creperen en
slechts op te vangen door het rode kruis of in ballingshap in het
Westen, maken wij een morele overtreding. We laten dan een krachtig
christenvolk, met een eeuwenoude cultuur, stikken omdat we slechts
willen praten en water bij de wijn doen. Is dat opkomen voor de
vervolgde christenen? Is dat wat we de Assyrische christenen in Irak
terugbetalen voor hun aandeel aan het werelderfgoed en hun hulp toen
ónze westerse beschaving bedreigd werd? Laten ook wij, westerse
christenen, de God van Israël vragen of Hij een keer wil brengen in hun
lot. En daarnaast onze regeringen oproepen om de christenen in het MO
defensief te beschermen.