Voor de meeste mensen komt het er vandaag op aan om 'rijkdom' en 'roem' te vergaren. Vooral de vele hebbedingetjes bekoren de jongeren die liefst niet te veel tijd besteden in te diepgaande dingen. Voor sommigen voelt het leven nu vaak als een optelsom van losse onderdelen (gezin, kerk, samenleving), terwijl ze snakken naar een geïntegreerde, verdiepende manier van zijn.
De laatste decennia is de evangelische beweging overspoeld door hypes. Er kwamen succesformules voor gemeentestichting voorbij, modellen voor laagdrempelige gemeentes en bevrijdingsleringen in alle vormen en maten. Een gevaarlijke ontwikkeling. Dit soort hypes leiden ons namelijk af van de eenvoudige toewijding aan Christus.
Meer en meer zijn de kerkgemeenschappen gaan afdrijven van het 'oorspronkelijke christendom'. De evangelische kerken verwijten gevestigde kerken vaak dat ze het Evangelie verborgen hebben achter veel theologie en een uitgebreide liturgie. Maar de evangelisch-charismatische beweging heeft net zoveel of nog meer ingewikkelde stokpaardjes en nieuwe gebruiken toegevoegd. De eenvoud en de bescheidenheid die je proeft in de Didachè vormt vooral een contrast met de huidige praktijk.
Volgens Anke Oussoren zijn we zijn een land gevormd door het christelijk geloof, maar tegelijk verliest (in het Westen) het christelijk geloof zijn invloed, niet (alleen) vanwege onchristelijk gedrag, maar ook doordat christenen geen duidelijk antwoord hebben op de werkelijkheid waarin we leven. We weten niet goed meer hoe we in onze cultuur het geloof vorm kunnen geven.
De christelijke schrijver Michael Svigel vraagt zich af wat mensen er toe aan zet om hun kerkgemeenschap te verlaten en of dat om Bijbelse redenen is.
Op dit platform hebben wij er al op gewezen dat er een trend gaande was waarbij meerdere mensen meer de entertainment waarde van een gemeenschap opzochten in plaats van het spiritueel verrijkende.
Sommigen willen een meer spannende kerk. Anderen verlaten hun kerk vanwege bepaalde leerstellingen. En weer andere christenen verlaten hun gemeente in een sleur van ontevredenheid: na een paar maanden of jaren zoekt men weer iets nieuws. Deze arrogante houding ten opzichte van het plaatselijk kerklidmaatschap komen we onder (evangelische) christenen vandaag de dag regelmatig tegen.
Vele christenen begrijpen kennelijk niet dat al die "randvoorwaarden" uiteindelijk amusement zijn en totaal niets met Christus te maken hebben. Ik heb een paar dagen geleden een misselijkmakende "preek" van een "gemeente-bouwer" aangehoord. Deze man zette de gemeente erg onder druk, tot beschamens toe beweerde de man dat wanneer je niet veel geld aan de gemeente geeft, je niet welgevallig bent in de ogen van God. Maar ja, als je een bouwmarkt huurt en deze voor ontzettend veel geld als "kerk" in richt moet je de schaapjes, lees: slachtoffers, onder grote druk zetten en veel geld van hen aftroggelen.
"Mensen verlieten de kerk vanwege gebrek aan discipline," schrijft Michael Svigel verwijzend naar passages over de kerkelijke tucht (Mattheüs 18:15-17) en zedeloosheid in de gemeente (1 Korinthiërs 5:11-13). "Maar dit gebeurde altijd met als uitgangspunt dat de persoon in kwestie zich zou bekeren en terugkeren in de gemeente."
"Als gelovigen de Bijbel als gids beschouwen, is er geen reden om uit ontevredenheid of woede de kerk te verlaten."
De vraag waar het meestal dan ook om gaat is 'past deze kerk wel bij mij?' Heeft het dezelfde normen en waarden? Voelt het goed? Vind het dezelfde zaken belangrijk? Is de band goed? De spreker niet te saai?
Hoewel God wil dat wij trouw zijn aan onze kerkelijke gemeente en van ons een positieve bijdrage verlangt, kunnen we dat niet beperken tot Gods leiding in ons leven. Af en toe wil God mensen ergens anders plaatsen voor Zijn eigen doeleinden. Maar ook daarin dienen we voorzichtig te zijn, te communiceren met leidinggevenden in de kerk en zoeken naar raad.
Kerkshoppen zonder ernstig en eerlijk op zoek te gaan naar Gods wil, is minachting ten opzichte van God. De Heer zal ons leiden in het nemen van verstandige en godsvruchtige beslissingen over onze betrokkenheid bij de plaatselijke kerk."
Libbe Brinkman schrijft:
Wij zien hier op het vaste land bij bepaalde protestantse kerken ook een tendens op dezelfde toer op te gaan als de Amerikaanse evangelische kerken waar men zich er niet te beroerd voor vindt om schuldgevoelens op te dringen bij mensen om zo meer geld in de kassa te krijgen.
Sommigen vinden dat de predikers te arrogant zijn geworden, anderen vinden dan weer dat de kerkgangers te arrogant zijn geworden en zich boven de geestelijke willen plaatsen.
Is het echter wel een arrogante houding of heeft men ook veel kerkverlaters die zich werkelijk niet thuis voelen in hun kerkgemeenschap omdat die gemeenschap zich arrogant heeft opgesteld tegenover de maatschappij? Als wij de houding van de Rooms Katholieke Kerk van de laatste jaren bekijken en hoe die omgesprongen is met de vele seksschandalen in haar rangen kan men gerust begrijpen dat men die gemeenschap vaarwel hebben gezegd. Men kon moeilijk geloofwaardigheid behouden in een gemeenschap die niet eerlijk, open en bloot, onomwonden haar fouten wenste toe te geven maar zich bleef verhullen in verbloemingen van personen en doofpotoperaties.
Ook kon men in meerdere kerken het gemis aan discipline opmerken en volgens ons is dat terecht één van de goede redenen waarom mensen, indien zij hier hun gemeenschap over berispten en geen verandering zagen, verlieten. Het valt ook op dat een groot deel van de kerkgangers geen discipline had en daarmee genoodzaakt werd om de kerk te verlaten. Ontucht zal hierbij wel de meest voorkomende oorzaak zijn van de kerkverbanning.
Svigel wijst ook op valse leraren en ketters, die vanuit de kerkelijke gemeente aanhangers vergaren. Andere aanleidingen om een kerkelijke gemeente te verlaten, komt hij niet tegen.
Martin Rozestraten schrijft:
Ik heb een keer een gemeente verlaten vanwege een puur leerstellige kwestie:is God één of is Hij een samengestelde eenheid bestaande in drie personen? God is niet een schizofrene God! "Hebben wij niet allen één Vader? Heeft niet één God ons geschapen?" (Maleachi 2:10).Hij zelf heeft dan later, na jarenlang een Broeder in Christus geweest zijnde, die gemeenschap ook moeten verlaten wegens ongetrouwheid aan zijn eerste ongelovige vrouw. Hij is dan ook overgestapt naar de Messiaanse Christenen die er ook enkele andere geloofsovertuigingen op na houden, zoals het blijven vasthouden aan de oude wetten van het eerste verbond, terwijl de Christadelphians geloven dat bepaalde Mozaïsche wetten niet meer van toepassing zijn.
Zo zie je maar dat dikwijls een zelf weggaan van de kerkgemeenschap of een uitstoting van een gemeenschap regelmatig om meer dan één reden kan zijn. Meestal gaat het om een combinatie van verscheidene facetten.
Ook kan men zien dat er aan kerk shoppen wordt gedaan doordat er verdeeldheid is tussen kerken en kerkgangers, en dat deze niet van elkaar willen leren.
Erwin de Ruiter vindt dat de hedendaagse kerkganger consument is in de kerk.
Ook Ernst van Olffen vindt dat:
Volgens ons ligt daar ook een groot probleem van de interne discussies en van de ontevredenheid van vele mensen of van hun gevoel van tekortkoming. Velen kennen niet genoeg de eigenlijke teksten van de Heilige Schrift. alsook zijn er veel mensen die eerder willen vasthouden aan tradities en dan lak hebben aan wat de Bijbel bepaalt. Een grote groep mensen wil eigenlijk een kerk opbouwen naar eigen believen en hun eigen patronen en voorkeuren volgen.
Volgens de Ruiter moet de kerk zijn best doen om zichzelf te verkopen als meest flexibel, eigentijds, inspirerend, met goede kinderopvang, airco, ergonomisch verantwoorde stoelen, HD-beamer, leuke groep leeftijdsgenoten... en ga zo maar door.
Hij denkt dat er 2 elementen een rol spelen in de consumerende rol van de gemiddelde kerkganger.
Naar zijn idee raakt de kerk de weg kwijt. Als hij bijvoorbeeld nadenkt over het inzetten van gaven en talenten in de de kerk ziet hij dat dit is voorbehouden aan een select gezelschap en eerder gericht is op talenten dan daadwerkelijk bovennatuurlijke gaven.
Vandaag willen weinig mensen nog dienen. Meestal willen ze bediend worden. En aan 'vuile taakjes' zoals poetsen willen ze hun handen niet vuil aan maken. Maar in een gemeenschap moet het huis en de omgeving ook onderhouden worden en zijn er mensen nodig voor allerhande taken.
Betreft het geestelijk werk moet het Woord van God op de eerste plaats staan en moet de meeste aandacht gaan naar de Bijbel lezing en Bijbel studie. De andere elementen zoals het zingen van liederen of muziek maken komen slechts op het tweede (of derde) plan. Naast de Bijbellezing moet namelijk het gebed een verder voorname plaats in nemen.
Bij het bestuderen van Gods Woord moet heel de gemeenschap haar zeg hebben en samen bereid willen zijn om meer kennis te vergaren.
Daarbij moeten de gelovigen bereid zijn om in de eerste plaats Gods Wil te doen en niet de wil van de mens.
Svigel zegt hier op:
Kerkshoppen, is een typerend verschijnsel van onze consumptie maatschappij! Waarvoor gaan deze mensen überhaupt naar een kerk, vraag ik mij af, want ik ga nooit naar een kerk om wat te kopen of te halen....... We hebben er wel een prachtig evangelie in de aanbieding! Een kerk is voor mij een plaats om wat te brengen, ten eerste aan God en ten tweede aan de medemensen, die je daar ontmoet! Is dat niet onze opdracht? Zijn wij als gemeenschap niet zelf "de kerk"? Mensen die denken dat ze komen om te shoppen, moeten toch maar eens beginnen om de Bijbel er op na te lezen......
Laatst had ik een Schriftlezing als lector in mijn kerk en na de dienst kwam er een dame naar mij toe en zei, dat wat ik gelezen had zo niet in de Bijbel staat....... Het bleek in het gesprek, dat ze helemaal niet gewend was, dat een lector wel een Schriftgedeelte voordraagt, compleet met alle emoties die het te weeg brengt, in plaats van monotoon voorlezen..... Ik vraag me dan af, hoe zo iemand de Bijbel zelf leest, als ze het überhaupt leest.....
Het eerste is (1) het postmoderne denken van de hedendaagse christen wat erg beïnvloed is vanuit het humanisme: Het leven is maakbaar, ieder heeft zijn eigen waarheid, het gaat om zelfverwerkelijking in het leven en je moet laten groeien wat er in potentie al is. Ofwel, een ik-gericht denken wat in mijn opinie haaks staat op wat kerk-zijn zou moeten zijn: Gericht zijn op de ander en De Ander. Gemeenschap, kortgezegd.
Dit maakt het vaak verwarrend. Er zijn namelijk allerlei taken in een kerk die ook 'gewoon' moeten gebeuren en die volgens een 'gaventest' bij je zouden kunnen horen. Hoeveel mensen hebben bijvoorbeeld de 'gave' voor wc's poetsen? Opvallend weinig opeens? Of is dat een diendende taak die nu eenmaal moet gebeuren, en dan maar door iemand die geen andere duidelijke gaven heeft? Of is het meer een taak om te 'werken in het koninkrijk van God' zonder daadwerkelijk iets aan de inhoud van je leven te wijzigen.. het lost zo lekker je schuldgevoel af. En de spreker, de oudsten of voorganger? Die hoeven dat natuurlijk niet te doen, die kunnen wat anders beter. Maar wat als ons denken veranderd? Als we zouden bedenken dat we moeten dienen, dat we de minste willen zijn, voeten moeten wassen... ja.. Jezus als voorbeeld hebben?
+
Lees de betrokken artikelen:
Kerkshoppen: "Arrogant tegenover kerklidmaatschap"
Klant in de kerk
Een nieuwe generatie volgelingen van Christus
