Showing posts with label profetenboeken. Show all posts
Showing posts with label profetenboeken. Show all posts

Wednesday 14 February 2018

Mishpat in het Hebreeuws en in het Grieks #2 sleutelwoord voor crisis, recht, verordening, voorschrift, rechtspraak of vonnis en oordeel

Uiteraard vinden we het woord mishpat in de Wet. In Deuteronomium gebruikt Mozes het regelmatig om aan te geven wat goed en recht is in Gods ogen. En hij benadrukt dat dit niet zo maar voorschriften zijn, maar dat geen van de wereldrijken van die dagen zulke wetten kent, want
 “welk volk, hoe groot ook, heeft wetten en een mishpat zo rechtvaardig als het onderricht dat ik u nu geef?” (Deut. 4:8).
 Die regels betreffen de verhouding tot God zelf en tot de naaste, maar ook tot de vreemdeling en de sociaal zwakke in de maatschappij. Bij het uitspreken van de zegen en de vloek op de Ebal en de Gerizim moeten zij plechtig verklaren
 “Vervloekt is een ieder die de mishpat van vreemdelingen, weduwen en wezen schendt” (Deut. 27:19).
 Maar we vinden het woord vooral bij de profeten. Maar liefst een derde van alle gebruik van mishpat staat daar. Gods woorden door Jeremia illustreren de brede betekenis van het woord, wanneer Hij zegt:
 “De ooievaar aan de hemel, de tortelduif en de gierzwaluw kennen de tijd van hun trek [hun eigen vaste gewoonte], maar mijn volk kent niet de orde [de voorgeschreven rechtsorde] van de HEER ” (Jer. 8:7). 
En bij Ezechiël zegt Hij, in een beeld waarin Hij zijn volk vergelijkt met de schapen van een kudde:
“Ikzelf zal mijn schapen weiden en ze laten rusten – spreekt God, de HEER ... Ik zal ze weiden zoals het moet [volgens de mishpat ]” (Ezech. 34:15-16).
 In Jesaja 28:17 verkondigt God dat Hij zijn volk zal oordelen volgens zijn maatstaven:
 “Ik zal de mishpat als meetlint hanteren en de gerechtigheid als schietlood”.
 Maar ooit zal er een vrederijk zijn, geregeerd door een vredevorst, waarin die mishpat de norm zal zijn, want
 “Groot is zijn heerschappij, aan de vrede zal geen einde komen. Davids troon en rijk zijn erop gebouwd, ze staan vast, in mishpat en gerechtigheid” (Jes. 9:7).
 Die vredevorst zal er niet alleen zijn voor Israël, maar voor alle volken:
 “Mijn volk, luister aandachtig naar mij ... De wet vindt zijn oorsprong in mij, en mijn mishpat zal een licht zijn voor alle vol- ken” (Jes. 51:4).
 Het is tenslotte Micha waar we lezen:
 “Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan mishpat te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God” (Micha 6:8).

mishpat, krisis, recht


 Het woord in de Concordantie Mishpat komt in het OT ruim 400x voor. Heel vaak bij de Profeten en vervolgens veel in de Wet en in de Psalmen. Het wordt meestal vertaald met iets van verordening of voorschrift, of met iets als recht, rechtspraak of vonnis, of soms oordeel. Maar ook andere juridische termen komen voor. Crisis komt in de Septuaginta ruim 200x voor. In het NT vinden we het bijna 50x, waarvan ⅔ in de Evangeliën (vooral Matteüs en Johannes) en de rest meest in de Brieven (vooral 2 Petrus en Ju- das). Het is dan gewoonlijk vertaald met oordeel of (ge)recht.


+

Monday 6 June 2016

Ketoeviem, Ketuvim, Geschriften, Hagiographa, Megillot en Messiaanse Geschriften

English: An exhibit depicting "Pentateuch...
English: An exhibit depicting "Pentateuch/Torah frontispiece of the Schocken Bible" at the Diaspora Museum, Tel Aviv Beit Hatefutsot. Photo was taken by User:Sodabottle (Photo credit: Wikipedia)

In de Tenach (Tanakh) vinden we de eerste reeks met vijf boeken in de Thora (Torah) of De Wet met : Genesis (Bereshith), Exodus (Shemot), Leviticus (Wayyiqra), Numeri (Bemidvar), en Deuteronomium (Devarim).

Als tweede sessie krijgen we de Nevie'ïem/Nevi'im of Profeten, samengesteld uit acht boeken onderverdeeld in de vorige profeten, met daarin de vier historische werken, Jozua, Richteren of Rechters, Samuël en Koningen, en de laatste profeten, het orakel discours van Jesaja, Jeremia, Ezechiël en de twaalf ( minor-ie, kleinere) Profeten - Hosea, Joël, Amos, Obadja, Jona, Micha, Nahum, Habakuk, Zefanja, Haggai, Zacharia, en Maleachi. De Twaalf (kleine profeten) werden al vroeger geschreven op een enkele rol en dus gerekend als één boek.


Alhoewel het acroniem Tenach afgeleid is van de namen van de drie afdelingen van de Hebreeuwse Bijbel: Thora of Torah (Instructie, of Wet, ook wel de Pentateuch genoemd naar de Vijf boeken), Neviïem (Profeten) en Ketoeviem (Geschriften) werd het derde deel van de Tenach, of de Ketoeviem (Ketuvim) lang niet beschouwd als een deel van de Heilige of de Apart-Geplaatste Geschriften. Die boeken werden door Ben Sira verwezen naar "de andere boeken van onze vaderen ' of ' de rest van de boeken" . Philo spreekt alleen van "andere geschriften" en Josephus van "de overige boeken." 

Een wijdverbreide praktijk om de gehele Schrift "de Thora en de Profeten" te benoemen geeft een aanzienlijk hiaat tussen de heiligverklaring van de Profeten en de Ketuvim of Ketoeviem. Zij werden verwezenlijkt over een lange periode van tijd - van voor de Babylonische ballingschap in de vroege 6e eeuw v.g.t. tot aan het midden van de 2e eeuw na Christus. In tegenstelling tot de Thora en de Neviïem (Profeten), die werden gecanoniseerd als groepen, werden de boeken van de Ketuvim of Ketoeviem naargelang hun populariteit apart geplaatst of heilig verklaard, op verschillende tijdstippen, totdat zij in de 2e eeuw g.t. als één grote eenheid werden aanzien.

Sommige geleerden beweren dat de Ketuvim of Ketoeviem werden vastgelegd door de Hasmoneeën, terwijl anderen beweren dat het enkel tot de tweede eeuw van de gewone tijdrekening gebeurde of zelfs later. {Philip R. Davies in The Canon Debate, pagina 50: ""With many other scholars, I conclude that the fixing of a canonical list was almost certainly the achievement of the Hasmonean dynasty." + McDonald & Sanders, The Canon Debate, 2002, pagina 5, waar Neusners het jodendom en het christendom in het tijdperk van Constantijn wordt aangehaald, Judaism and Christianity in the Age of Constantine, pagina's 128-145, en Midrash in Context: Exegesis in Formative Judaism, pagina's 1-22}  

De 1ste Ketuvim of Ketuvim Aleph, meestal kortweg Ketuvim genoemd,  naar het Hebreeuws Ketuvim, (voor 'Geschriften'),  Ketoebiem of Ketoeviem (Yiddish, Vlaams, Nederlands) of Geschriften (Nederlands), Hagiographa (Grieks), de derde divisie van de Hebreeuwse Bijbel, of het Oude Testament is verdeeld in vier secties.

De 1ste Ketuvim of Ketuvim Aleph = 1ste Ketoeviem omvat:

poëtische boeken Sifrei Emet (een acroniem van de titels in het Hebreeuws, איוב, משלי, תהלים levert Emet אמ"ת, op dat ook het Hebreeuwse woord is voor 'waarheid') met psalmen (
Tehillim of Tehilliem), Spreuken (Mishlei of Misjlei) en Job (Iyyôbh);

de Vijf Megillot of Vijf Rollen welke zijn gegroepeerd op basis van de jaarlijkse cyclus van hun openbare lezing in de synagoge; met Liederen van Solomon of Salomon, Shīr Hashīrīm of Shir HaSjiriem ook wel bekend als Hooglied (voor Pesach of Pascha), Ruth (Shābhû'ôth, Wekenfeest of pinksterfeest), Klaagliederen van Jeremia of Eikhah (Negende van Av of Tisja be'Aaw, verwoesting tempel) [Ook wel Kinnot in het Hebreeuws], Prediker Ecclesiastes Qōheleth (Sukkôth, Soekot of Loofhuttenfeest) en Ester of Esther (Pûrîm of Poeriem of Purimfeest ook wel lotenfeest genoemd);

en de boeken van de profetie (Daniel), (dat zoals Ezra, grote delen in het Aramees bevat);

en geschiedenis [Ezra, Nehemia, en I en II Kronieken (Divrei ha-Yamim) of Divrei Hayamim, vaak verwijzend naar de "Thora van Mozes" welke een vertrouwdheid aan geeft met de vijf boeken van de Pentateuch vertonen]. 

The Babylonian Talmud (Bava Batra 14b–15a) gives their order as Ruth, Psalms, Job, Proverbs, Ecclesiastes, Song of Solomon, Lamentations of Jeremiah, Daniel, Scroll of Esther, Ezra, Chronicles.

De Babylonische Talmoed (Bava Batra 14b-15a) geeft hun volgorde als Ruth, Psalmen, Job, Spreuken, Prediker, Hooglied, Klaagliederen van Jeremia, Daniel, rol van Ester, Ezra, Kronieken.
 

In Tiberiaans Masoretische codices, met inbegrip van de Aleppo Codex en de Leningrad Codex, en vaak in oude Spaanse manuscripten ook, is de volgorde: Kronieken, Psalmen, Job, Spreuken, Ruth, Hooglied, Prediker, Klaagliederen van Jeremia, Esther, Daniël, Ezra. 

In latere jaren werden "verborgen geschriften" of "verborgen boeken" door sommigen ook aangenomen als heilige Bijbelse literatuur onder de naam apocriefen of deuterocanonieke maar werden als niet-canonieke boeken bevonden in het jodendom en het protestantisme. 

De 1ste Ketuvim of Kethuvim Aleph kan als een diverse collectie aanzien worden, van liturgische poëzie, seculiere liefdespoëzie, wijsheid literatuur, geschiedenis, apocalyptische literatuur, een kort verhaal, en een romantisch verhaal. In onze huidige tijdrekening kregen die geschriften doorheen de jaren na Christus' dood een aantal aanvullende literatuurwerken van een aantal goed nieuws brengende en van enkele opgetekende slechte openbaringen en een aantal brieven. Die verzameling van bijkomende geschriften werd 2de Ketuvim / 2de Ketoeviem (2de Geschriften) Messiaanse Geschriften of Messiaanse Schrift, genoemd en staat ook bekend als het Nieuwe Testament.


Sommige Joodse sekten, inclusief Messiasbelijdende Joden, vond een aantal brieven van de leerlingen van de joodse rabbi Jeshua (Jezus Christus) zeer interessant om deel uit te laten maken van de geschriften (Ketuvim) voor aansporing. 

Jezus kwam van een Essene achtergrond en zijn leerlingen of volgelingen schreef de boeken en creëerde ook een strak geweven organisatie met een historisch gebaseerde Messias, die de basis werd voor de christelijke groepen van het Christendom. De Essenen werden waarschijnlijk gedood of gedwongen uit hun wildernis gemeenschap te vluchten rond 68 g.t. maar sommige van hun ideeën kunnen nog steeds terug gevonden worden in de bediening van de Essener Johannes de Doper en de bedachte wereldlirteratuur van het Nieuwe Testament, die word beschouwd als de 2e Ketuvim of Ketoebiem Bet  of Ketoeviem Bet, met het "goed verhaal" (Goede Nieuws of Goede Boodschap) of "evangeliën" (een gezaghebbende verkondiging), brieven van Paulus (Pauline letters), de zogenaamde katholieke brieven of epistels (dwz Jakobus, Petrus, Johannes en Judas) werden ook los toegevoegd tot de 4e eeuw.

De openbaring (dat wil zeggen Apocalyps) van Johannes is een antwoord in apocalyptische termen aan de behoeften van de kerk in de tijd van vervolging,terwijl zij wacht op de eindtijd die in de nabije toekomst zal plaats vinden. Net als in de rest van de 2 Geschriften of het Nieuwe Testament, is het startpunt van eschatologische hoop de reddende daad van God in Jezus, een historisch kernpunt verwijzend richting de historische ontwikkelingen die zal leiden tot de oprichting van Gods Koninkrijk en de rechtvaardiging van zijn volk, vrijgekocht door het bloed van Christus, het Lam dat werd gedood. 

+
++

Lees aanvullend:

  1. Een Ruggengraatsboek
  2. De Goede Ruggengraat
  3. Handleiding voor de zoektocht Deel 1
  4. Paadjes, straten, autowegen, hoeken en kantjes
  5. Wegpatroon volgen om verbindingen aan te gaan
  6. De Plannenontwerper laat kaarthouders of klanten vrij kiezen
  7. Goed voorziene berggids
  8. Absolute Basics voor het lezen van de Bijbel
  9. Order of Bible Books – Volgorde Bijbelboeken – Liste des livres de la Bible
  10. Rond de Bijbel
  11. De Bijbel 1: Tenach of Oude Testament
  12. De Bijbel 2: Verborgen boeken
  13. De Bijbel 3: Nevie'iem of profeten
  14. De Bijbel 4: Ketoeviem of Geschriften
  15. De Bijbel 5: 2° Ketoeviem of Messiaanse Geschriften
  16. Handleiding voor de zoektocht Deel 2
  17. De Bijbel 6: Opdrachtgever en Schrijvers
  18. Een Team van schrijvers onder één Hoofdredacteur Deel 1 Uit 3 continenten
  19. Een Team van schrijvers onder één Hoofdredacteur Deel 2 Schrijvers' getuigenis
  20. De Bijbel 7: Boeken voor de juiste houding en keuze
  21. Bestseller aller tijden
  22. Boek der boeken de Bijbel 

Wednesday 7 October 2009

Deuteronomium en profetenboeken

Volgens Van der Toorn in zijn boek Wie schreef de Bijbel? werd er van het boek Deuteronomium in de tempel een ‘moederafschrift’ bewaard.
Dat exemplaar diende als voorbeeld voor afschriften die elders gebruikt konden worden. Na ongeveer veertig jaar was dat ‘moederafschrift’ versleten en moest er een nieuw exemplaar worden gemaakt. Bij die gelegenheid kon de tekst worden geactualiseerd. Op gezag van de hogepriesters konden dan noodzakelijke toelichtingen of nieuwe inzichten worden toegevoegd. Van der Toorn ziet aanwijzingen voor vier opeenvolgende edities.

De profetenboeken zouden hun oorsprong hebben in verzamelingen met losse profetische uitspraken die in de tempel bewaard werden. Aanvankelijk ging het om de vastlegging van mondeling gegeven orakels, later zouden profeten hun boodschap vooral schriftelijk hebben doorgegeven door toevoegingen aan het bestaande materiaal. Dat hangt samen met een door Van der Toorn veronderstelde omslag in hoe men tegen openbaring aankeek. Vroeger ging het om direct contact tussen God en mensen die op een of andere wijze iets van Hem doorkregen en dat doorvertelden.

Vanaf de zevende eeuw voor onze jaartelling kwam steeds meer de nadruk te liggen op het geschreven woord. Alleen het vastgelegde woord, afkomstig van een schrijver met autoriteit, had nog gezag. Dat maakte de schrijvers als beheerders, en in veel gevallen ook uitvinders, van die schriftelijke tradities tot belangrijke mensen. Hier ligt de oorsprong van het idee van de Bijbel als heilig boek.
Van der Toorn neemt nadrukkelijk afstand van de traditionele protestantse opvatting dat de Bijbel zichzelf bewijst als goddelijke openbaring. Hij stelt ontnuchterend vast dat het een constructie van de schrijvende elite was die daarmee zichzelf aanstelde als beheerder van het religieuze erfgoed en paal en perk stelde aan openbaring als een levende bron.

Lees meer > Is de Bijbel geïnspireerd of vooral gemanipuleerd?