Showing posts with label liturgische handelingen. Show all posts
Showing posts with label liturgische handelingen. Show all posts

Wednesday 12 December 2012

Kerstboomversiering en vruchtbaarheidsritus

De 37ste paus van de Rooms-katholieke Kerk, Damasus I (Guimarães, ca. 305 - Rome, 11 december 384), vond het niet zo erg dat zoals bij de vereringsdiensten van de Montanisten beelden werden gebruikt. De godmoeder Cybele met daarmee gepaard gaande leeuwen, bekroond met een polos en een tympanon vast houdend. Van Nicaea in Bithynië (Istanboel Archeologisch Museum).

De vroegere priester in de dienst van de Frygische godin Cybele, Montan of Montanus, bracht de Magna Mater(Moedergodin of Grote Moeder) naar voor in de kerkgemeenschap.Ook de castratie en feestelijkheden onder de dennenboom brachten een nieuw symbool in de kerk, welk nu bij het kerstgebeuren zelfs een centrale plaats krijgt toegewezen in de huiskamer. Die symbolen van vruchtbaarheid begonnen in de 4° eeuw een belangrijker rol te spelen en vonden van uit de heidense gebruiken hun weg in de Katholieke Kerk.
  Vaak gebruikte afbeelding van Isis als de Moedergodin met Horus, haar zoontje, op schoot. Musée du Louvre

Zoals de godin Cybele in een tempel op de Palatijn geplaatst werd kon men nu Maria, de moeder van Jezus, zoals de vruchtbaarheidsgodin Isis op een altaarstuk of verhoog vooraan in de gebedsruimte plaatsen. De oude gebruiken van Hellas, Etrurië en elders werden naar de tijd vorderde weer opgenomen onder diegenen die zich aansloten bij de geestelijken die zich uitgaven als uitverkorenen en dienstheren van God en Christus Jezus. Zoals anathemata bij tempels werden geplaatst vond men alom meer geen bezwaar om deze ook bij de christelijke huizen te patsen. Zoals sommige typen wijgeschenken aan de tempel konden worden opgehangen, begon men ook voorwerpen te wijden en deze in de gemeenschapshuizen op te hangen. Dit gebruik nam op sommige plekken zelfs zulke vormen aan, dat men genoodzaakt was de geschenken te verwijderen. De verwerper van het arianisme, zoon van een Spaanse priester, Antonius genaamd, en een zekere Laurentia, hield van het wereldse en zal de sobere gebedshuizen zonder veel franjes denkelijk te koel gevonden hebben. Voor hem mochten die ontmoetingsplaatsen gerust meer versierselen hebben. Terwijl in de vroeg christelijke kerk elke gelovige de dienst op maakte, vonden al snel enkele machtliefhebbers dat het diegene toebehoorde met de meeste macht en verbondenheid met de zelfde denkers. Naast de versiering van kerken, moesten de uitvoerders van de dienst nu weer verschillend zijn van de andere gelovigen en duidelijk herkenbaar anders zijn. Daarom bracht de paus Damasus I de versierselen in opgang en stimuleerde hij het verfraaien van liturgische handelingen. Damasus zijn pontificaat kenmerkte zich vooral door een versterking van de pauselijke macht, en de zoektocht naar een theologisch argument voor deze macht. Dat vond hij onder andere in Mattheus 16:18, waar staat:
"En ik zeg U dit: Gij zijt Petrus, de steenrots, en op deze steenrots zal ik mijn Kerk bouwen."
Nu nog gebruikt de Katholieke Kerk die zinsnede om zich te beroepen op het alleenrecht van het zeggingschap over de kerkgemeenschap. In de laatste jaren van zijn pausschap werd Damasus geassisteerd door Sint-Hiëronymus, die hij aanzette tot het maken van de Vulgaat, de Bijbelvertaling in het volkslatijn van zijn tijd.

Lees meer over de machtsverhoudingen in de eerste kerk, Montanisten e.a.:

  1. Politiek en macht eerste prioriteit #2 Arianisme, Nestorianisme en Monofysitisme 
  2. Politiek en macht eerste prioriteit # 3 Verhoging van Maria en de Heilige Geest 
  3. Jesus begotten Son of God #1 Christmas and Christians
  4.  Jesus begotten Son of God #2 Christmas and pagan rites
  5. Bijgeloof en feesten
  6. Een Groots Geschenk om te herinneren
  7. Achtergrond Christelijk Kerstfeest
  8.  Niet gebonden door labels maar vrij in Christus 
  9. Religious Practices around the world
  10. Worship and worshipping