Heel wat organisaties vermelden Charles Taze Russell als hun geestelijke vader. Maar wie kan er eigenlijk zich op beroepen dat zijn organisatie ontsproten is uit het brein van de Amerikaanse prediker?
En had deze de mosterd niet bij anderen gehaald? Doorheen de eeuwen heen zijn er steeds mensen geweest die werkelijk goed gemeend de Heilige Schrift regelmatig ter hand namen om te bestuderen, dit al of niet alleen. Sommigen vonden mogelijkheden om met meerdere in kleine of in grotere kring de Bijbel te bestuderen. Zo kon men in de afgelopen honderden jaren verscheiden Bijbelonderzoekers aantreffen over heel Europa.
In de anabaptische beweging waren er meerdere mensen die ook de Heilige Drievuldigheid in twijfel trokken of totaal verwierpen. In de zestiende eeuw vind men op verscheiden plaatsen, al waren het soms kleine persoonlijke initiatieven, groepen die zich aan de werkmethoden van de eerste Christenen wilden houden.
Het besef van de vrije wil en de overtuiging dat elkeen persoonlijk rekenschap aan God zou moeten geven kwam vanaf de 16 de eeuw ook meer naar voor. Verscheidene gelovigen wensten ook door te gaan als echte Broeders van of Broeders in Christus, welke zich volledig wilden onderwerpen aan die leer van Jezus Christus uit Nazareth. Hun overtuigingen brachten meerdere protestantse groepen in een vervelend parket, zodat zij met de Katholieken maar al te graag zich verzetten tegen deze Bijbelonderzoekers. Nochtans bleef hun gedachtegoed via Huttieten, Mennonieten, Anabaptisten, Baptisten en vrije predikers zich uitspreiden en in de Nieuwe Wereld zaad strooien. Het waren in Noord Amerika deze meer zelfstandige en onafhankelijke predikers die meerdere mensen gingen aanspreken.
Zo kwam ook de kleermakersfamillie Russell in aanmerking met een heel andere vorm van godsdienst of godsdienstbeleving dan zij gewend waren. Zoals meerdere Amerikanen konden zij vrij onafhankelijke predikers het Woord van God horen verkondigen en werden zij aangezet om ook zelf dit ernstig te overwegen. Velen die overgingen tot het studeren van de bijbel werden beïnvloed door gelijkaardige predikers. Verscheidene van hen kregen meer naam en ook meer aanhangers die op hun beurt dan weer nieuwe vastere groepen vormden. Door de onafhankelijkheid en de ijver van rond te trekken komt het dat in meerdere plaatsen mensen werden beïnvloed door dezelfde sprekers. En zo kan men dan ook in de verscheidene huidige denominaties linken naar elkaar vinden.
Zo hoorden de Russells ook Broeders in Christus of Christadelphians het Goede Nieuws verspreiden en vonden de ideeën van de verlossing door Christus maar de verplichting om Trouw aan het woord van God te blijven ingang. Ook kwamen zij tot het inzicht dat er slechts één God was die open stond voor iedereen, getrouwheid vroeg, maar dezen niet zou straffen door een eeuwige pijniging voor een ander deel uit het lichaam, namelijk een losstaande ziel.
De opdracht die Jezus aan zijn discipelen had gegeven werd door de 19de eeuwse gelovigen die de Bijbel bestudeerden ernstig genomen en C.T. Russell zette er zich dan ook tenvolle op toe om er voor te zorgen dat de kennis van het Woord van God kon toenemen. Het ideale middel vond hij om naar de mensen toe te stappen en van deur tot deur te gaan met als hulpmiddel ook foldertjes en overzichtslijstjes. De later opgezette shows waren natuurlijk voor veel mensen een welkom entertainment. De aantrekkelijkheid er van kon meerdere mensen doen opkomen en dan later velen in de ban brengen van het verkondigde.
Russell moet wel een bepaalde van bespraaktheid hebben gehad en een goed inzicht van hoe de mensen in die tijd te benaderen. Hij sloeg er toch maar in vele mensen uit het niets of een soort godsdienstvacuüm naar hem te trekken. Hij bouwde een mooie vereniging op met vele getrouwen, maar ook met mensen die zich vastklampten aan een groep van mensen die hen sociale vrede leken aan te bieden en een zekere vorm van gerustheid. Vooral het doemdenken betreft een vergaande aarde of het einde van de wereld trok veel mensen aan om hun toekomst te verzekeren.
Dat wij leven "in de laatste dagen" "de dag van de Heer" —" het einde" van de Gospel tijd en bijgevolg, in de dageraad van de "nieuwe" tijd, werden feiten genoemd die niet alleen waarneembaar waren door diegene die de Bijbel ter hand nam om deze te bestuderen. Volgens Russell kon de student van het Woord, geleid worden door de geest, maar voor hem droegen de buitenwaartse tekens, die herkenbaar zijn door de wereld, dezelfde getuigenis, en moesten wij begerend zijn dat het "huisgezin van geloof" helemaal wakker naar het feit wees, dat — "Wij leven en wonen in een voorname en erge tijd; In een tijd waarop leeftijden en voorbije jaren sprekend zijn. Om daarin te leven is subliem."
Het verklaarde doel van De Wachttoren, zoals voorgestelde door zijn ondertitel, die het Koninkrijk van Jehovah Aankondigt, is aandacht naar het Koninkrijk van God te trekken, waarvan werd en nog steeds wordt gelooft dat het een echte regering is die spoedig alle aardse regeringen zal vervangen. Het goede nieuws dat het Koninkrijk van God, dat een echte regering in hemel is, spoedig een einde naar alle boosaardigheden zal brengen en dat het de aarde in een paradijs zal transformeren troost veel mensen.
Men kan zich afvragen of Rutherford hier ook geen goudmijn in zag en graag de touwtjes in handen kreeg na de dood van Russell, om met de groeiende populariteit van de publicaties een bloeiend bedrijf op te bouwen waar hij trots kon op zijn. De Wachttoren werd het voornaamste middel om de doctrine van de Getuigen van Jehovah, zoals Rutherford zijn Bijbelstudenten liet noemen, te verspreiden en omvat nog steeds artikelen die betrekking hebben op Bijbel voorspelling, Christelijke houding en moraal evenals de geschiedenis van godsdienst en de Bijbel. Sinds de eerste uitgave van De Wachttoren in 1879 met 6.000 afgedrukte kopieën is de oplage steeds blijven stijgen en is het opmerkelijk dat er geen enkel nummer gemist is.
De Getrouwe en Beleidvolle slaaf werd een boeiend en veel besproken onderwerp en meerdere mensen hadden zich graag hieronder vermeld gezien. Russell kwam er met de jaren ook toe om zich zelf uit te roepen als die enige ware slaaf van Christus en van Jehovah God.
De mensen werden er bewust van gemaakt dat zij tot deze tijd voortdurend tijden negeerden en met medelijden op de ideeën van Dhr. Thurman en Dhr. Wendell (de laatstgenoemde preekte in de zelfde periode als Broeder Barbour). Het betrof Armageddon of het verbranden van de wereld in 1873. De mensen beschouwden die ideeën overweging onwaardig terwijl anderen uit angst vernietigd te worden zich maar al te graag aansloten om hun 'ziel' te redden. Russell en zijn volgelingen waren er wel bewust van dat hoewel zij de gebeurtenis "geloofden nabij te zijn, zelfs aan de deuren " zij het feit herkenden dat de kerk zal teruggetrokken worden en omgevormd voor er open uitingen naar de wereld zoude komen of met andere woorden dat het tweede stadium van Christus tweede komst namelijk voor zijn heiligen zou komen en met alle zijn heiligen zou komen".
In Stichter van een beweging stel ik het artikel van de Belgische Bijbelstudenten voor over Charles Taze Russell: Charles Taze Russell, een bal die veel aan het rollen bracht. (In het Engels: Charles Taze Russell)
Lees ook ondermeer:
Broeders en Zusters in Christus door de eeuwen heen #12 Anabaptisten
Broeders en Zusters in Christus door de eeuwen heen #13 Hutterieten of Hutteriaanse Broeders, Boheemse Broeders en Broederschap van eenheid
16° Eeuwse Broeders in Christus
Russellism; Self-Inflicted Wound.doc