Ontstaan van het lineaire denken

Lange tijd heeft de mens zich als centrum van het hele wereldgebeuren opgesteld en wensen velen dat nog steeds te doen. Velen zagen de wereld als een heilige plaats waarin elk element zijn eigenheid had met zijn eigen verheven waarde.

Er is in de geschiedenis een keerpunt gekomen waar bij de mens ging toezien op actie en reactie, oorzaak en gevolg: het lineair denken.
De mensen kijken daarbij vooral wie wat aandeed aan wie. Hiervoor wordt meer een vorm van voldoende inleven in de situatie van de ander verwacht maar bekijken we een zaak wel vanuit ons eigen perspectief. Hier moet men wel merken dat er een gevaar is voor het egocentrisch denken waarbij een één - dimensionaal denken voorop staat. dit heeft tot gevolg dat wij de neiging hebben om de ander de schuld te geven van dingen die rondom ons gebeuren. Deze veroordeling leidt tot verdediging, waardoor een oplossing verder uit beeld raakt en de zaak zich klem zet. Lineair denken kan snel verstarrend werken.

Ligsma schrijft:" Lineair denken hoort bij het denken in schema’s, formules, en procedures. Daar waar interacties een rol speelt en feedback uit het systeem, is circulair denken op zijn plaats. Vanuit lineair denken ingrijpen betekent vaak verschuiving in tijd van het probleem. Ander gezegd: als een probleem weer terugkomt weet je dat er lineair ingegrepen is. Lineair denken of analyseren houdt in dat je een van de betrokkenen als schuldige aanwijs en daar een verklaring voor geeft. Lineair denken versterkt het conflictueuze in de interactie. Het is logisch dat schuldigen zich gaan verdedigen."

Er is een ogenblik in de geschiedenis gekomen waar de wetenschap zich wilde afzetten van het religieus denken. Het ging zelfs zo ver dat men wilde gaan bewijzen dat in het Woord van God onjuistheden zouden staan, al hoewel men daarbij vergat dat het eerder onjuistheden waren die kerkelijke overheden aan de mensen opdrongen. Men nam de mensengedachten aan als elementen zoals deze in de Bijbel beschreven stonden. Men ging over tot een De emperische wetenschap die gebaseerd was op hiërarchie met bovenaan de ladder de ontwikkelde blanke mens. Van daaruit kende men successievelijk minder waarde toe aan andere mensenrassen, dieren, planten en mineralen.

Gebaseerd op de Griekse traditie van oorzaak-gevolg en met de achtergrond van de Griekse filosofieën werd de Renaissance-mens en op hun beurt weer de 19e eeuwse naturalisten beïnvloed. Reductionisme. Lineaire schema's werden tevoorschijn getoverd. Er werd helemaal niet aangenomen dat biologische systemen netwerken en radierende systemen zijn. Nochtans is evolutie helemaal niet lineair en hebben mensen dikwijls een verkeerd verwachtingspatroon van de voorstelling van toestanden en figuren in de Bijbel. Vele mensen proberen zo Adam en Eva voor te stellen als mensen zoals zij er vandaag uit zien. Maar niets in de Bijbel spreekt tegen dat dé mens geëvolueerd is. Wij zien er vandaag helemaal anders uit dan honderd, twee honderd, duizend en meerdere millennia geleden.

Lees verder meer over het Lineaire denken > Lineaire denken Wanneer is het begonnen?