Thursday 28 October 2010

Kerkgroei en samengaan

In Kerkgroei: een normale conditie? schrijft  Johan van Veen enkele bedenkingen in reactie op het in het Nederlands Dagblad verschenen artikel ‘Randen van de kerk moeten flexibeler worden’.

Er werd gesproken over de mogelijkheden als kerken ‘Europa te bereiken’. Daarbij draaide men er niet omheen dat daarvan tot nu toe niet veel terecht is gekomen. In het verslag werd een impressie gegeven van een gesprek tussen de Schotse dominee David Robertson en de Nederlandse theoloog Stefan Paas. Ondanks hun verschillen van mening op bepaalde punten deelden ze de overtuiging dat “de grenzen van de kerk veel flexibeler moeten worden”. “De Bijbel en het kruis in het centrum, daar moet alles om gaan, en daarnaast ‘veel ruimte aan de grenzen’.”
Volgens hem blijft wat onduidelijk wat ze daaronder precies verstaan. Heeft men vooral het culturele aspect op het oog? Of bedoelt met een concentratie op wat tot het centrum van het christelijk geloof behoort? Zijn dat de Bijbel en het kruis? Zo ja, wat is dan precies ‘de rand’ of wat zijn ‘de grenzen’?



Robertson wijst erop dat de kennis van het evangelie zo gering is geworden dat de kerken vragen beantwoorden die de mensen niet stellen. Hierop zou ik willen stellend at er ook gemeenschappen zijn die weldegelijk de mensen trachten te benaderen met onderwerpen die hen wel aan staan of om het hart liggen. Wij proberen ook wel in te spelen op wat de mensen roert, maar soms is het wel moeilijk als de mensen neit reageren of geen vragen stellen.



Zo is het opvallend hoe ik in mijn persoonlijke mailbox wel heel wat vragen te beantwoorden krijg, maar niemand durft ze algemeen op het net, zelfs niet anoniem of onder een pseudoniem, vragen, zodat zij ook voor iedereen beantwoord kunnen worden en waarop meerderen dan zouden kunnen reageren, weerwoord geven of verder op in gaan, als zij dat ook durven (want ook op dit platform krijgen wij maar weinig reacties).

Van Veen haalt aan dat een belangrijk thema binnen de evangelisatie van nu het fenomeen is van de kerkplanting. "Dat zou wel eens met de hier gesignaleerde problemen kunnen samenhangen. Kerkplanting is eigenlijk een poging overnieuw te beginnen en ‘historische ballast’ achter zich te laten. Wellicht kan men dan gemakkelijker aansluiten bij de moderne cultuur en ingaan op vragen die de mensen van nu stellen. "

Nergens in de bijbel is te lezen dat groei de ‘normale conditie’ van de kerk is. De bijbel heeft het eerder over toenemende afval en zelfs de mogelijkheid dat de kerk geheel verdwijnt – niet van de aarde, maar toch wel uit een deel van de wereld. Bovendien verdwijnt op deze manier de Bijbelse notie dat het de heilige Geest is die geloof geeft, uit beeld. De Geest waait waarheen hij wil: hij kan mensen het geloof geven, maar het hun ook onthouden. De mens is eigenlijk slechts een speelbal in het geheel. Hij of zij zelf heeft persoonlijk een keuze te maken en kan er zich toe laten over gaan geleid te worden door de Heilige Geest.

Men kan slechts hopen dat de gemeente groeit maar men kan dit niet als een vereiste stellen. Ik ga met de heer Van Veen akkoord dat als de kerk behoort te groeien men zich in allerlei bochten gaat wringen om die groei te bewerkstelligen. En dat kan ongewenste effecten hebben. De aandacht voor ‘buitenstaanders’ kan zoveel aandacht opslokken dat de zorg voor de leden van de gemeente erbij inschiet. Men kan zover gaan in het zich aanpassen aan wat men denkt dat buitenstaanders verwachten of wensen aan te treffen dat bij de leden van de gemeente een gevoel van vervreemding optreedt. Volgens mij ligt daar het scheef- en leeglopen van vele kerken. Men heeft te veel aandacht geschonken om het anderen naar wens te maken dat de eigenheid van die kerk als een jojo op en neer ging en veranderde als hygiënische mensen van onderbroek veranderen. dit was echter niet de wijze om de Kerk proper te houden. Reinheid in de geloofsgemeenschap kan er slechts zijn als er duidelijke geloofspunten en duidelijk afgestelde geloofsregels zijn.

"Wanneer een gemeente groeit door toetreding van mensen die niet met het geloof zijn opgegroeid en vreemd staan tegenover kerkelijke gewoonten en tradities, zal de kerkelijke cultuur logischerwijs veranderen. Dat is niet erg, want die cultuur is voor een groot deel niet specifiek gerelateerd aan Bijbelse voorschriften. Maar dat de kerk per definitie haar eigen cultuur heeft, daarvoor hoeft ze zich niet te schamen of te verontschuldigen. Een kerk is iets fundamenteel anders dan de publieke samenleving." zegt Van Veen.

De kerk moet laten zien dat zij zelf reeds verankerd is in een bepaalde cultuur, die niet wereldvreemd moet zijn en gerust open kan staan voor hedendaagse invloeden en trends. In sommige zaken kan de gemeenschap daar in mee gaan maar de eigenheid zelf mag ze niet verloochenen. In de Kerk moet zoals in de samenleving het mogelijk zijn dat verscheidene culturen samen leven en samen kerk voeren. Die verscheidenheid kan de Kerkgemeenschap slechts voeden en als iedereen zich aan Gods Wetten houdt en de leer van Christus Jezus volgt kan dit enkel positief uitlopen.

No comments:

Post a Comment