„We hebben relatief weinig bekeringsberichten van de eerste christenen. Maar de reden van de snelle groei is mijns inziens dat zij zich duidelijk in hun leven onderscheidden van de rest van hun omgeving. Zij hadden een intieme liefdesband met God die zij zagen als een Vader, van wie zij Zijn kinderen waren. Dat was uniek in de Grieks-Romeinse religieuze wereld.” Zei prof. Jan Bremmer bij zijn afscheid als hoogleraar godsdienstwetenschap in Groningen, op 29 januari. Officieel nam hij op 1 december 2009 als hoogleraar in de 'algemene godsdienstgeschiedenis en vergelijkende godsdienstwetenschap' afscheid van de faculteit waaraan hij sinds 1990 verbonden was.
“Christenen vielen op door hun ,,pure'' levensstijl en deden aan liefdadigheid. Onderlinge contacten zorgden voor een gevoel van eenheid in het pluriforme Romeinse Rijk. Ook de inhoud van het christelijk geloof was bijzonder: het ging over een God die als een Vader van zijn kinderen hield; en het geloof gaf martelaren troost - ze zouden na hun dood naar God gaan en Hij zou over hun vijanden oordelen.”
Bremmer ging diverse factoren na om het 'succes' van het vroege christendom te verklaren en besprak ook de verdeeldheid in het vroege christendom. Het lijdt voor hem geen twijfel dat de ,,orthodoxie'' al eind tweede eeuw het pleit had gewonnen - ook al waren er alternatieve evangeliën en tal van afwijkende groeperingen.
Hij zei verder: "Wat er zonder Constantijn zou zijn gebeurd, is de vraag. En in het Oosten heeft de islam het gewonnen; het nieuwe geloof was dus veel kwetsbaarder dan zijn vroege martelaren misschien dachten."
Bremmer dankt het succes van de verdere geloofsverspreiding en behoud van het christendom aan Constantijn, maar vergeet blijkbaar (net als velen) dat de Roomse kerk nooit de enige is geweest en dat er naast die kerk veel Bijbelgelovende groepen zijn geweest die door Rome te vuur en te zwaar vervolgd en waar mogelijk uitgeroeid zijn.
Bremmer heeft ook vergelijkend onderzoek gedaan naar ontwikkelingen in de moderne religiositeit en het martelaarschap in het vroege christendom. Hij constateerde op bepaalde punten gelijkenis tussen de vroege christelijke martelaren en de moderne suicide bombers - moslims die vanuit hun geloof een zelfmoordaanslag plegen. ,,Bijvoorbeeld de bereidheid om te sterven voor het ideaal. Ook gaat het over het algemeen om nog vrij jonge mensen, hoewel je natuurlijk ook hele oude martelaren hebt. Bij beide groepen martelaren zie je de verwachting dat ze meteen naar het hiernamaals gaan. De vergelijking laat natuurlijk onverlet dat suicide bombers meedogenloos allerlei burgers doden.”
Afscheidscollege
De opkomst van het Christendom / The Rise of Christianity Through the Eyes of Gibbon, Harnack and Rodney Stark
Locatie: Aula, Academiegebouw, Broerstraat 5
vr 29-01-2010
Lees ook:> Van orthodox naar scepticus
+ ,,De belangrijkste verandering van de afgelopen twintig jaar is dat wij de kerkelijke opleiding hebben verloren.” Lees verder over Jan Bremmer (1944) die op groeide in een orthodox-gereformeerd milieu en uit een domineesgeslacht stamt. Dr. R.H. Bremmer is zijn vader en prof.dr. L. Lindeboom zijn overgrootvader. Hij was jarenlang hoogleraar aan de Theologische Universiteit te Kampen (nu onderdeel van de Protestantse Theologische Universiteit). > Liberaal protestant zonder missiedrang zwaait af
No comments:
Post a Comment